Cynici

– Leest u mij alstublieft de oorlogsberichten voor, wilt u?
– Ik heb geen zin. Momenteel ben ik hooggestemd, en de huidige staven kunnen geen veldslagen verslaan.
Er schiet me een oud bericht te binnen:
– Pototski, de wellustige veelvraat en dronkenlap, is ten onder gegaan.
Dat werd over de slag bij Korsoen met Bogdan Chmelnitski gezegd.
De wind rent op natte blote voetzolen over de koude herfstplassen, waarin de hemel zich spiegelt en paardendrek drijft.
Olga beslist:
– Morgen gaan we naar uw broer. Ik wil met de Sovjetmacht werken.

De turbulente jaren tussen het oorlogscommunisme en de Nieuwe Economische Politiek (NEP) zetten de toon van deze korte roman. We volgen twee jonge mensen, Vladimir en Olga, de cynici naar wie dit verhaal genoemd is. Op fragmentarische wijze wordt hun verhaal verteld, waarin de contrasten tussen de verschillende sovjet republieken worden uitvergroot. Terwijl er hongersnood woedt door heel het land en mensen noodgedwongen overgaan op kannibalisme, zitten Olga en Vladimir lamskoteletjes te eten in een voornaam restaurant in Moskou.

Deze twee cynici trouwen, Vladimir uit liefde, Olga om haar bed te warmen in de koude wintermaanden. Vladimirs broer is een hoge pief bij de communisten, dus hij kan Olga en Vladimir een goede baan bezorgen. Vladimir is historicus, hij gebruikt zijn kennis van de geschiedenis van zijn land om de wereld om hem heen betekenis te geven. Ze houden er een dure leefstijl op na, ze verkopen van alles om dit maar te kunnen betalen. Uiteindelijk verkoopt Olga ook haar lichaam. Ze neemt Dokoetsjaev als haar minnaar, die het nieuwe NEP-beleid gebruikt om snel geld te verdienen. Vladimirs broer, een vroegere minnaar van Olga, is jaloers, en wanneer hij hoort hoe Dokoetsjaev aan zijn geld is gekomen, verlinkt hij hem aan de autoriteiten. Olga kan dit niet goed verdragen en raakt in een neerwaartse spiraal waar ze niet meer van bovenop kan komen.

Het was Anatoli Mariëngof niet toegestaan om zijn aanstootgevende roman te publiceren in zijn eigen land, dus in 1928 werd het in Berlijn uitgegeven. Pas in 1988 was het toegestaan om dit werk uit te geven in zijn eigen land, zestig jaar na dato. Het is nog steeds zeer de moeite waard om te lezen en je te verwonderen over de keuzes die Vladimir en vooral Olga maken.