Rebellie van de hoop

Rebellie van de hoop vertelt over twee decennia strijd van het Nederlandse Solidariteitscomité voor de Sovjet-Joden. Het unieke aan dit bijzondere verhaal is dat Awraham Soetendorp erin slaagde heel Nederland, Joods en niet-Joods, te verenigen in zijn acties: de kerken, de politiek, de media, het onderwijs, iedereen deed massaal en onvoorwaardelijk mee. Het is het enige doel in de geschiedenis waarvoor Nederland ooit zo eensgezind is geweest.

In maart 1970 werd in Nederland het Solidariteitscomité voor de Joden in de Sovjet-Unie opgericht. Onder leiding van de jonge rabbijn Awraham Soetendorp zou dit comité twintig jaar lang actie voeren voor de zogenoemde ‘refuseniks’: Joden die naar Israël wilden emigreren, maar van de Sovjetautoriteiten geen toestemming kregen het land te verlaten.

Hun leven werd er na hun emigratieaanvraag niet makkelijker op. Ze verloren hun baan en werden vervolgd. Joodse religieuze en culturele uitingen waren verboden, Hebreeuwse les niet toegestaan. De ene na de andere Joodse dissident belandde na een schijnproces jarenlang in een Siberische gevangenis of werkkamp. De zaak van de refuseniks kreeg wereldwijd brede aandacht. Solidariteitscomités overal in het westen voerden actie en probeerden de politieke druk op Moskou op te voeren. Zij werden van informatie voorzien door de verbindingsmannen en -vrouwen
van Nativ, de Israëlische overheidsorganisatie die zich in het diepste geheim bezighield met de contacten met Joden in het Oostblok.

In Nederland kreeg de strijd voor de Sovjet-Joden bijzonder veel aandacht, niet in de laatste plaats omdat de Nederlandse ambassade in Moskou na 1967 voor Israël de diplomatieke belangen behartigde in de Sovjet-Unie.